اوجور بیلیرسیز انزلی شهری ایکی یئره بولونور گون چیخان وَرینه غازیان گون باتان ورینه

انزلی دئیلیر ایقتیصاد باخیمنان غازیان انزلیدن باشدیر اونا گوره کی گمرک وبندر ایداره سی و

یاخودسیتاره شیمال تئجارت مرکزی و شهرک صنعتی اصلینده غازیان تاییندا اولور و اونلاریندا

مایش باخیمینان یاشایشلاری انزلی ساکینلرینن یاخچی دیر اوچ بویوک ایمامزادا

(بی بی حوری یه)(ایمامزادا صالح)(آقاسیید نجفی)توربه سی ده غازیان تاییندا یئرله شیب

.امما اولسون کی

بو شَهَر بوتویلوکده انزلی تانینیر و ایران دئدیگیمیز بیر چرچیوه نین ایچینده بیرینجی شهریدیر

فارسلار دئمیشکن سرانه در آمدی 24فاییزدیر .چوخ قاباقجیل و آچیق فیکیرلی خالقی

اولدوقونا گوره هَنده ورینده اولان شهریلرینن داش ترزییه قویاندا ساوادلی خوش ییملی و

گئییملی خالق سایلیللار یوز یئتمیش فاییز تورک سویلو بیر شهریدیر بو شهرین یوکسک

سرمایه لی شخصیلری ده تورکلردیلر .یئدی شورادان دوردو و گاهدان بئشی تورکلر اولورلار

امما ایندی کیمین تورکلر اوزلرینن بیر دپتداد(نوماینده مجلیس) سئچه بیلمه یبلر بودا

اونا گوره

دیر کی بو شهرده یاشایان تورکلر فرهنگ و دوشونجه باخیمینادان بیر بیر لرینن فرقلی

اولاراق

ائله سن دئیین بیر بیرلرینه یووشموللار بونوندا ایکی عیلتی اولا بیلیر بیری بو کی قافقاز

تورک

مهاجرلرینین توپلومو بو شهرده چوخ گوجلو گئدیر اونلارین یاشایش و دوشونجه باخیملاری

بیزدن فرقلی اولاراق ایجتماعی حرکتلرده ال اله وئریب ائله سن دئیین بیرلیک یارادا بیلمیریک

ایکینجی مسئله بودور کی شیمالی آذاربایجان ایستیقلالا چاتاننان سونرا بندرانزلی شهری

بو اولکه ینن

سرحد اولدوقونا گوره تورک توپلومو حکومت وریندن بو شهرده دارما داغینلیقا دوشوب

یادیمدادیر1375اینجی ایللرینده حوکومت طرفینن فرهنگ و ایرشاد ایداره سینه بیر سیرری

کاغاذ گلرکن تورک لرین بو شهریده نقدر جمعیت اولدوقلار ین و نه ایشلر گوردوکلرین گوز

آلتیناآلنیماق تاپیشیریقلار ی وئریلمیشدیر اوننان سونرا بو شهرده حکومت سوویه سینده

هده لنمه گه باشلانمیشیق یعنی او

پان گلیک چیرکین فیکیری چوخ گئنیش سوویه تورکلره قارشی گوجله نیب قارویر محله

سینده آذری آدیندا کوچه

تابلونون یارارسیز حالا سالانلار سونرا ایتیر باتیر ائله میشدیلر و یاخود آخر خط

دئدیگیمیز بیر چهارراهین باشیندا آذری آدلی بیر باققالین توکان تابلوسونا یوروش ائله ییب

اونودا دارما داغین ائله میشدیلار عوضینده ائرمنی توپلومو بو شهرده حکومت ورینن گوجله

نیب قارا باغ دویوشونده حکومت طرفینن بو هنده ورده یاشایان ائرمنی جوجوقلاری توپلانیب

شهرده آقسییا(تظاهورات) گئچیردیلر کی گویا بو اوشاقلارین آتا بابالارین تورکلر قارا باغدا

اولدوروب یئر یورتلارینان دیدرگین سالیبلار هئله بو بارده دئمه گه چوخ سوزوم وار بلکه

اوسدون آچماق ایندی منیم

اوچون آغیر باشا گلر بیلر   اودور قالان سوزو واقتیناقویوب هله لیک یازیما داوام ائله ییرم

.......................................................وامما بو شهرین

گوزلیکلرینه باخمیاراق هممشه بیر چیرکین شوونیست پان گیلک فیکیری وارکی شهری

اوزلرینه چیخیب غیر گیلک کیمسه لرینن ائله سن دئیین یاخچی داورانیشلاری اولماز بو

یالنیش بیر

عنعنه اولاراق بو شهر ه سفر بر اولان (مسافیرلرله)یاخجی گئچینمه ییب چوخ سایدا بو

شهر

گلن مسافیرلر اینجیکلیک له بو شهری ترک ائدرلر.بو شهرین جاماهاتین آچیق دوشونجه و

یئرلی بیر کولتوره مالیک

 اولدوقلارینا گوره اوروپالی آچیق فیکیرلی اینسانلار لا بیر داش تره زییه

قویماق اولور.بونوندا عیللتی قاقفازتورک مهاجیرلرینن بو شهریده بیراخدیلاری تاثیر دن

آسیلیدیر .وامما ایکینجی تورک ایجتیماعیتی بو شهرده یوز ایل گئچرکدن گونئی آذاربایجاننان

بو شهر ه کوچوب جمعیتین چوخ حیصه سین تشکیل ائدیللر . بو شهرین تاریخین

آراشدیراندا بیردا دوزه لیلن مچیدلرین یوزه هشتاد فاییزین اینانج تاثیرلی اولان

تورکلردوزلدیبلر.بویوک پیشه وری بو شهرده یئدی ایل یاشاییب آژیر آدلی درگیسی نی بیرادا

باشلاییب سونرا لار تبریزده داوام ائله میشدیلر .ایران چرچیوه سینده مشروطه دئدیگیمیز

(اینقلابی)دئیشیکلیک اگر قافقاز و یاخود باکی شهریندن  محمدجلیل قولوزاده و یاخود میرزه

علی اکبر

صابیرین (ماللا نصیالدین)درگی سی نین آچیق ینی لنمک فیکیرینن بارلانیبسا او حرکت

انزلیده دوغولوب رشت شهرینده ایمکله ییب تبریز ویاخود آذاربایجان دا ستارخان

و باقیر خان باشچیلیقلا اوز ایسده ینه چاتمیشدی.اصلی سوی کوکو خالخالدان اولان

موسیقی اوستادی محمد ریضا لوطفی بو شهرده ایبتدایی صینیف درسلرینی گئچیریب . و بو

شهرده ایزد ملوک کیمین ار قادینمیز یاشاییب.و بو شهرده اوضمان شاعیرلریمیز اوستاد

وجی و مرحوم

شاعیریمیز یوسف حوسین زاده یاشاییب. گئچن ایللرده اوستاد عزیزطویلی نین

(قووالان غزالان)

آدلی انزلی شاعیرلرینین تذکره کیتابین چاپ ائله یینده بیرینجی شاعیر کی انزلیده تاریخ

ادبیاتیندا شعیری ثبت اولان مُضطر  اردبیلی یالنیش اولاراق مظفر آدینا یازیلیب. سون

سوزوم بو کی بوشهره اوز توتان سوی داشلاریما دئمه لییم موطلق کوچه بازار دیلی بو

شهرده تورکو

اولدوقونا گوره باجاردیقجا اوزلریده تورکو دانیشسینلار.مندن هئله لیک بو قدر ینی پایلاشانا

کیمین ...............................

انزلی بوخودا عینِه بهشت بو

واپئخته بِئج سر سورخه زِرِش بو

دوروسته خالخالی ایسم شیمی ویر

می پیله پِئر موردابه لوتکا کِئش بو

(پیام دوستی)

می دیل پوره زغصه زمانه
آقصه بو می شعر ره بهانه
آتشمه می دیل کشه زبانه

جان برر ای ذره تو گوش بوکون
می تلخ دردره ایپجه هوش بوکون

دفتر عمره اروزه وا گودم
طالع بخته بیدمه تا گودم
مرغ دیله سینه دورون جا گودم

مرغ نبو بولبول پر کیفته بو
چند بهاری اونا در چفته بو

انزلی چی رشتی دینیاچالی
هی تو مره طعنه زنی خالخالی
چند کلمه حرف دارمه تو والی

    من اگه داشتم اویه دام دانه
   پا نوگودوم جان برر تی خانه

رو بوکوده اگر شیمی گیلانم
تاول دست امره بوخورده نانم
مینت هیچ کسه نوبورده جانم

    عیبه تره بینان بوشو تی کاره
یا کی نیشی سر بیگرم دوباره

می دیل داره تی حرف جان گلایه
هنوز گویی تورکان عجب لایه
 بلا چییه تی گردنه طلایه

 گیلک توی ملک بویی در عالم
 تی امره جان بیکیفته اون نهالم

می چوم داره تی سبز رنگ رنگه
کوهه بیدین هنوز خوره قشنگه
(میرزه) بیکیفته اوروزه توفنگه

     من اونه هی جان برر گوفتیمی
(میرزیه) دسته همته گیفتیمی

جنگل شیره همه یاور بومه
خوابه واناشدیم بایه هرگز چومه
تا سحره دءلی دءلی گوفتیمه

دست قضایه نبه ک بوکودن
    (میرزه) بی خواسته امره روکودن

خالخالیام تی امره هم قرارم
خزان نییم تی برکه ره بهارم
تی خانیه حلب نی بم حصارم

چی فیکر کونی مگر هچین وچینه
    می حرفه گوش بوکون می حرف همینه

برنجی کی خوری می دسته رنجه
آدریا کی نهه نهفته گنجه
شیمی خورد خوراک اگر برنجه

    گندم نان کنیم خوریم آدم
    فکر نوکونی تی امره خانه زادم

تی سرنوشت تی امره روبرایه
آدشت دشت خرمی تره پنایه
مره کی نان فاده امی خودایه

    عیبه بوشو تهمت بیجا نزن
بیگیفته بخته تی شینه پا نزن

تو که داری عقده دل تورک جان
ایبجه بینیش فکر بوکون تی میان
چوم واکونا عالم فندیر فلان

    تورک عرب غیریه صوحبت نیه
    حورمته قائل بوبون انسان کیه

دریای طوفان جلو فوش آیه
(ائلچی) شعران تره دل خوش نایه
هر که بوبو می جای ره جوش آیه

    شوفره گوفتن ناتانیم تاکسی چی                                              

رقص انزلی

رقص انزلی (به ترکی آزربایجانی: Ənzəli) (به انگلیسی: Anzali )‏ از جمله رقص‌های فولکلوریک قدیمی اهالی آزربایجان است.

انزلی ملودی رقصی است که تقریبا در سالهای1880 تا 1890 در باکو آفریده شده است. نحوه اجرای آن آرام و بدلیل خصوصیت اجرای ملودی، بیشتر برای افراد مسن مناسب است. "انزلی" رقصی سنتی است. در ابتدای عروسی اجرا می‌شود. رقص "انزلی" را در اصل افراد مسن اجرا می‌کنند ولی جوانها هم می‌توانند آنرا اجرا نمایند.

وجه تسمیه انزلی در زبان ترکی به معنی باتلاق و لجنزاربوده در این مورد سند تاریخی وجود ندارد اما دلیل عقلی که صحت این ادعارا اثبات بکند وجود دارد اول اینکه شهرستان بندر انزلی در جزیره باتلاقی قرار گرفته از طرف شمال دریای خزر از طرف شرق و جنوب  توسط تالاب احاطه شده پس در این صورت نیزار و لجنزار بودن دماغه ی این جزیره منطقی تر به نظر می آید دومین دلیل قانع کننده اینکه آبادی به نام انزلی در حومه شهر ستان اورمیه حاشیه دریاچه اورمیه قرار دارد و نیز روستایی در تارم نزدیکی شهرستان دررام بدین اسم وجود دارد و به دلیل اینکه در کتب تاریخی این مطلب قید نشده است عموما تاریخ نگاران   200 سال گذشته سواد مطالعه تحرکات دونیای ترک نداشته اند سومین مطلب هم اینکه افسانه ای بنام انزل و قازان که گویا دو برادر بودند از قافقاز آمده اند اینجا  قازان غازیان سمت شرقی رودخانه را ساکن شده آنجا را آبادکرده است انزل هم در جزیره ساکن شده این آبادی بنام انزلی ثبت کرده است در این مورد در آینده بیشتر خواهم نوشت تا جاییکه میدانیم انزلی قدمتی 250 الی 300 ساله دارد که در اوایل بصورت روستا در آمد در اواخر قاجار مورد توجه پاداشاهان قاجارناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه قرار گرفته بناهایی تفریحی برای پادشاهان قاجار در کنار ساحل احداث می کنندو بدین جهت خدمات باعث رونق این شهر میشود و نیز بدلیل جغرافیایی مستعد ترین نطقه برای صید ماهی وتجارت و کشتیرانی بوده رو آبادانی گذاشته در 100سال گذشته این شهرگشترش بو وسعت امروزی یافته است .بنای شهر انزلی را ترکان مهاجر قفقاز گذاشته اند اما رفته رفته گیلک تالش هم به بافت جمعیتی این شهر اضافه شده اما بنا به آمار های رسمی غیر رسمی هفتاد در صد جمعیت این شهر ترک زبان هستند تا جاییکه زبان کوچه بازاری انزلی تقریبا ترکی میباشد اما گیلک های ناسیونالیست سعی به حاشیه راندن جمعیت ترک و تالش این شهر را دارند و لحجه گیلکی را به زبان ترکی در این شهر ترجیح میدهند

سالاملار دئیرلی اولکه داشلاریم بهبود مرادی (ائلچی بئ)بو بلاکدا چالیشیرام کی 

انزلی شهرینی آرتیق تانیدیریم لوطفا امکداشلیق ائتدین

آدرس بندر انزلی اوتوبان خالخال روبروی خانه فرهنگیان جنیب آهنگری دفتر چاپ ونشر بهبود 

تلفون نومورلریم

_{09391601162-09111868523}

تونقال قالایچی مورتوضwww.tungal. arzublog.com

 آرزی گوز اولان مهدی اکبری تانیدیقیمیز گنج اویرنجی  تیکینتی ایشینده عایله
سینه

دایاق دیرک اولماق اوچون آتاسینان بیرگه ایشلیینده بیر بیانین دوردونجو مرتبه دوشوب

حیاتین ایتیررکن عایله سینی و تانیانلارینی اوز یاسینا چاغیرمیشدی بو آجی خبری

گتیرن ؛  دئیینده کی اوغول آتاسینین قوجاغیندا جان وئردی گوزلریمینن اوت

قالخیب بو شعیری اونون مرثیه سی اولاراق یازدیم



   اولکه سینن اوزاق ائلینن اوزاق
قایانین باشیندا بوتایا بنزر

یرینن یوردونان اوچان کهلیگین
هارا یا قونماغی خاطایا بنزر  

کیم سالدی آرایا نیفاقی شری
اولکه ده بیر بئله کوچه کوچ اولدی

بیزیم یر یوردوموز جننت کیمین دیر
 بیزلر کوچمه میشیک بیزه گوج اولدی

   کَدده خانلیق ائدن یادا خانبالیق
شهرده ذللته دوزم لی اولدی

گونده شیلله سی نن اوز قیزاردانین
اوزو اوز اورگین اوزمه لی اولدی 

بیر تیکه چوره گین چیخماقین گورون
بیزیم چین اولوبدور داش آراسیندا

گلین سیفرامیزی گورون آ دوسلار
گونده داوا دوشور آش آراسیندا

   گوچن لر دئییبلر آق گونه چیخار
بیزیم گونلریمیز بس نییا قارا

گیجل زاوالینا گلن خرمنی
بیلمیرم بو کولک آپاریر هارا 

هانی بو اولکه نین باش بیلن لری
نییا یارامیزی باغلایان اولمور

بیردا اوغلو اولن بیر آنا واردیر
قوشولوب مس اونا آغلایان اولمور

   طالعه نه دئیم باخدا نه دئییم
آتا قوجاقیندا بالا جان وئریر

منی دیندیرمه یین منی دینله یین
کوهنه یارالاریم ینه قان وئریر

  مهدی اکبری-ده قرنفیل کیمین
بیر آندا گل آچدی بیر آندا سولدو

مین آرزیلا آنا بویودن بالا
بیر تیکه چوره گین قربانی اولدو

ائلچی بئ

93/12/22

انزلی شهری

ایندی سه اوستاد شاعیریمیزمیدان داغلی  عاشیق جمشید عبدی دن انزلی 

ردیفلی بیرگوزل  شعیر سیزلره ایتحاف ائدیرم 

سن سن انزلی

شاعیرلر وطنی شعیرلر یوردو

آسلانلار اویلاغی سن سن انزلی

چوخ گوزللرسنده عومرونو سوردو

گوزللر یغناغی سن سن انزلی

بیر یانین دنیزدیر بیر یانین مئشه

اینساناروح وئریر شهلی بنوشه

گوزللر قوناقدی سنده هممشه

جنتین بیجاقی سن سن انزلی

بویوتدون *یوسف تک بویوک اوستادی

دونیادا دئیلیر *وجی نین آدی

*سلیم بئی *بشیر بشیر بئی *بهبود مرادی

شاعیرلر اوجاقی سن سن انزلی

دریادا گمی لر اوزللر قوشا

تورکلر شهری سن ابدی یاشا

(جمیشید)ین طبعینی گتیردین جوشا

خالقیمین دایاقی سن سن انزلی

بیر گوزل تک کونلومون ایچره یرین وار انزلی
سن اولوبسان کونلومه ایستکلی دیلدار انزلی

شاعیرین چوخدور *وجی تک غمکشین یوخدور اینان
یوخ سنه اولسون  اونون تک بیر وفادار انزلی

یوخ گوزلیک ده سنه تای بیر شَهَر ایرانیده
سن زلیخاسن سنه *یوسف خریدار انزلی

چوخلاری من من دئییب پیس گونده آتمیش داشینی
تکجه تورک اوغلون اولوب دائم سنه یار انزلی

وئردی حوکمون *ائلچی بئی (آیریلماز)ایازسین غزل
کیم سنه یازمیش غزل اولماز گیرفتار انزلی

اوستاد شاعیریمیز یاقوب احمد وند (آیریلماز)جانابلاری بو شعیری یازیب انزلی

ایجتماعیتینه اتحاف ائله میشدی *اوستاد وجه اله رمضانی کیوی. آذاربایجانین

بویوک غزل شاعیریدیر بو شهریده توپراغا تاپیشیریلیب * یوسف حسین زاده

.مرحوم

شاعیریمیزبو شهرین بیرآیری  شاعیرینه اشاره دیر *ائلچی بئی . انزلی بیر مدنییت

خادمی دیر